بررسی و دانلود مقاله کوتاه منبت کاری دارای نکات کلیدی مقاله کوتاه منبت کاری
منبت کاري چوب
يکي از ظرايف صنايع دستي ايران که چونان ديگر انواع اين صنعت پر پيشينه تلفيق بليغي ازهنر و حوصله محسوب ميشود دست اندر کاران آن از مواد اوليه يي ارزان و فراوان محصولاتي گران بها با ارزشهاي مصرفي و هنري فوق العاده بالا به وجود ميآورند صنعت منبت کاري است که از گذشته هايي دور در ايران رواج داشته و عليرغم بي دوا چوب در برابر عوامل جوي، در کاخها، صندوقچه ي روي مقابر، منابر مساجد و… که از روزگاران قديم به جا مانده دليل خوبي بر گستردگي اين هنر و رونق در رواجش در ايران ميباشد.
منبت کاري هنري است مشتمل بر حکاکي و کنده کاري بر روي چوب بر اساس نقشه ييدقيق. اين تعريف اصولي منبت کاري است که در وحله ي اول هيچ خاطره يي را زنده نميکند و غير از يک تعريف معمولي کتابت شده هيچ چيز ديگري را به ذهن متبا در نمينمايد در حاليکه چوبهاي منبت کاري شده هر کدام نمونه ي خوبي از احساس، ادراک و انديشه ي پديد آوردند گانش ميباشد.
تاريخچه منبت کاري همانند بقيه ي هنرها و صنايعي که بنيانگذار آن مردم عادي بودهاند ودر امان جوامع پراکنده ي بشري متولد شده و رشد کرده چندان روشن نيست و به درستي نميتوان گفت اين هنرصنعت از چه زماني ابداع شده و رواج يافته. اما آنچه مسلم است چوب به عنوان فراوانترين ماده ي اوليه ي موجود در طبيعت جزو نخستين موادي است که توجه بشر را به خود جلب کرده و براي ساخت و پرداخت انواع وسايل مصرفي و هنري مورد استفاده قرار گرفته. بنا به اسناد و مدارک موجود منبت کاري در ايران متکي به سابقه يي بيش از هزار و پانصد سال است و حتي عده يي از محققان به صراحت اظهار نظر نمودهاند که قبل از ظهور ساسانيان نيز منبت کاري در ايران رواج داشته، ولي هيچ بازمانده ي تاريخي که اين ادعا را اثبات کند در دست نيست.
قديميترين اثر منبت موجود که تاريخ نيمه ي اول قرن سوم هجري قمري را دارد يک لنگهدر چوبي متعلق به مسجد جامع عتيق شيراز است که در دوره ي عمر و بن ليث صفاري ساخته شده و داراي زير سازي از چوب تبريزي ميباشد و روي آن با خلال هايي از چوب گردو و نقوش پر ضلعي بسيار زيبايي زينت شده (-) و بعد از آن بايد يک سر در منبت کاري شده از چوب کاج را مورد اشاره قرار داد که ساخت قرن چهارم هجري قمري است و روي آن با ظرافت کامل خطوط کوفي با قطري حدود سه سانتي متر کنده کاري شده است. بعد از ظهور اسلام و با توجه به شيوع روحيه ي ساخت مراکز و مساجد اسلامي، هنرمندان ايراني جزو اولين کساني بودند که تمامي توان و استعداد خويش را صرف تزئين مساجد کردند و به موازات هنر نمايي معماران، کاشيکاران سنگتراشان، گچبرها و… منبت کاران نيز جذب فعاليت در اين زمينه شدند و آثاري به وجود آوردند که متاسفانه امروزه نمونههاي زيادي از آنها در دست نيست ولي به اتکاي همان باقيمانده هاي ناچيز ميتوان گفت آنچه براي تزئين مساجد و به شکل منبر، رحل قرآن و در و پنجره ساخته شده نمونه ي بسيار ارزنده يي از ذوق و هنر ايرانيان است.
در دوره ي صفويه، با توجه به اينکه ساخت ابنيه ي مذهبي و نيز کاخهاي سلطنتي در ايرانافزايش چشمگير و محسوسي يافت عده ي زيادي از هنرمندان به اصفهان که مرکز کشور بود و اکثر ابنيه ي مورد اشاره در آن احداث ميشد روي آوردند و تجمع اين هنرمندان در يک نقطه که تبادل تجربيات از اولين برآيندهاي آن بود باعث شد تا آثاري ماندني و اعجاب انگيز به وجود آيد.
به دنبال حمله ي افغانها به ايران و پس از آن درگيريهاي سياسي که عرصه را بر هر نوعفعاليت سازنده يي محدود ميگردد هنرمندان و صنعتگران منبت کار تدريجا پراکنده و جذب مشاغلي غير تخصصي شدند و آن عده يي هم که هنوز به کار اشتغال داشتند و با سماجت ميکوشيدند تا جلوي مرگ اين هنر صنعت ارزنده را بگيرند مجال چنداني براي فعاليت در رشته ي هنري و صنعتي خود نداشتند. در اين زمان، آباده (از توابع استان فارس) تنها مرکز تجمع منبت کاران کشور به حساب ميآمد و جز اين، در هيچ جاي ديگر از کشور پهناورمان نشاني از منبت کاران و منبت کاري ديده نميشد.
بعد از سقوط سلسله ي قاجاريه، مردم که از واگذاري بدون قيد و شرط کشور توسطحکومتگران به بيگانگان به تنگ آمده و جستجو گر راهي براي بازگشت به ازرشهاي فرهنگي و صنعتي خويش بودند، عليرغم حکومت کودتا که سعي در حفظ روابط و ضوابط پيشين داشت بسياري از معيارها را در هم ريختند و بديهي است که در چنين شرايطي هنرمندان و صنعتگران و اهل حرفه نيز نقشي بزرگ داشتند. در همين رابطه استاد احمد صنيعي و استاد علي مختاري که جزو معدود باقيماندگان استادان منبت کار بودند به تهران آمده و ضمن جدي گرفتن حرفه ي منبت کاري به تربيت شاگرداني جهت احيا و حفظ هنر و صنعت آبا واجد ايشان پرداختند و تاسيس سازمان صنايع دستي ايران به عنوان حافظ و نگاهبان صنايع سنتي و بومي وسيله ي ديگري بود که باعث شد تا عده يي در زير چتر حمايت آن گرد آمده و مانع مرگ منبت کاري در ايران شوند.